Bugün günlerden 2 Temmuz, bugün günlerden Madımak…  Bundan 28 yıl önce, 2 Temmuz 1993’te, Sivas’ta 33 aydın, sanatçı ve 2 otel çalışanı, Pir Sultan Abdal’ı anma etkinliği için kaldıkları Madımak Otelinde yakılarak katledildi. Metin Altıok, Nesimi Çimen, Behçet Aysan, Asım Bezirci, Hasret Gültekin, Muhlis Akarsu, Asaf Koçak… 28 yıl önce bugün; çiçekleri küstürdüler, sazları susturdular, gülleri yandırdılar.

Marmara denizi can çekişiyor. Müsilaj Marmara’nın “beni kurtarın” çığlığıdır. Çok açık ki ne özel olarak mevcut siyasal iktidarın ne de genel olarak burjuva siyasetçilerin ve kapitalistlerin kendiliğinden bu çağrıya yanıt vermesi söz konusu değildir. En basit tedbirlerin alınabilmesi için bile toplumsal bir baskı gerekiyor. Kabahat ne müsilajı üreten alglerdedir ne de insandadır. Sorun toplumsaldır. İnsanlığı ve doğayı tehdit eden bu çürümüş düzeni yıkmadan denizleri de ormanları da kurtarmak mümkün değildir.

Şili halkı, 15-16 Mayısta, hem ülkenin askeri diktatörlük döneminden kalma anayasasını değiştirecek Kurucu Meclis temsilcilerini seçti hem de yerel yönetimleri belirlemek için oy kullandı. Pandemi gerekçe gösterilerek birkaç kere ertelenmiş olan bu seçimlerde Başkan Sebastian Piñera’nın temsil ettiği merkez sağ büyük bir darbe aldı. Sol ve toplumsal hareketler ise Şili için daha demokratik bir anayasa hazırlayacak Kurucu Mecliste çoğunluğu elde ederek, adeta rejim güçlerini silip süpürdüler.

Engels Anti-Dühring’e yoğunlaşması nedeniyle yarım bırakmak zorunda kaldığı büyük çalışmasına nihayet 1878’de geri dönebilmişti. Fizik, biyoloji, kimya, gökbilim, anatomi, fizyoloji, matematik gibi tüm bilim kolları üzerinde derinlemesine bir incelemeyi kapsayan bu çalışmayı, Doğanın Diyalektiği başlıklı bir kitaba dönüştürmeyi hedefliyordu. Doğanın Diyalektiği’nin giriş bölümünü 1873-76 döneminde yazmış, yazım planını da yine o dönemde tamamlamıştı. Ne var ki bu alandaki çalışmalarını ancak 1883’e kadar devam ettirebilecekti. Zira Marx’ın ölümünün ardından artan örgütsel sorumluluğu ve başta Kapital olmak üzere onun geride bıraktığı elyazmalarını yayına hazırlama görevi, daha fazlasına izin vermeyecekti.

Kapitalist çürümüşlüğün örneklerinin bolca yaşandığı ülkelerden biri de Brezilya’dır. 2018 Ekiminde iktidara gelen faşist Bolsonaro, yıkıcı politikalarıyla emekçilerin hayatlarını karartmaya devam ediyor. Irkçı politikalar, bitmek bilmeyen polis şiddeti, çevrenin ve doğanın talan edilmesi, ekonomik krizin faturasını emekçilere ödettiren yasalar, yolsuzluk, yoksulluk ve işsizlik Brezilyalı emekçilerin öfkesini ve tepkisini arttırıyor. Son bir yıldır buna, Covid-19’dan 500 binden fazla insanın hayatını kaybetmesi de eklenmiş durumda.

Gezi direnişi sırasında polisin attığı gaz bombası kapsülüyle aylarca komada kaldıktan sonra yaşamını yitiren Berkin Elvan’ın ölümüne ilişkin davada karar açıklandı. 8 yıl boyunca süren davanın 20.

HDP’ye dönük bu son saldırı, rejimin kirli oyunlarının yarattığı kanlı tehlikeye karşı uyanık olmak, faşist saldırılara karşı tedbirli ve dayanışma içinde olmak için bir uyarı fişeği olarak görülmelidir. Türküyle Kürdüyle, Alevisiyle Sünnisiyle Türkiyeli emekçilerin rejimin kirli oyunlarının üstesinden ancak örgütlü bir karşı duruşla gelebilecekleri açıktır.

15-16 Haziran Genel Direnişi, Türkiye işçi sınıfı hareketi tarihinde önemli bir zirve olma özelliğini halen koruyor. Türkiye'de işçi sınıfının devrimci bir rol oynayıp oynayamayacağının, hatta var olup olmadığının bile tartışıldığı bir tarihsel kesitte, iki güne yayılan militan bir eylemlilik sergileyen işçi sınıfı, bu kadarıyla bile düşmanlarının yüreğine korku salmayı başarmıştı. Sendikal hak ve özgürlükleri için ayağa kalkan ve başta planlanan eylemliliği aşan bir militanlık ve kitlesellikle İstanbul'a damgasını vuran işçi sınıfı, tüm baskılara, kara listelere, ilan edilen sıkıyönetime ve ardından gelen 12 Mart darbesine rağmen mücadeleye devam etmiş ve yetmişli yıllardaki toplumsal mücadelenin temel lokomotifi olmuştu.

Pandemi sürecinde, “yeni normal” düzenin gözde çalışma rejimi uzaktan çalışma, ivmesini hiç düşürmeden yaygınlaşmaya devam etti, şimdi de kalıcı hale geliyor. Salgın öncesinde de dünyanın en büyük teknoloji şirketleri tarafından uygulanan fakat verimliliği yani kâr getirisi konusunda endişeleri de barındıran uzaktan çalışmanın, pandemi sonrasında da devam edeceğine ve hatta kalıcı hale geleceğine yönelik açıklamalar birbirini izliyor.