8 Mart Uluslararası Emekçi Kadınlar Gününü 6 Şubat depremleri nedeniyle biraz buruk ama kapitalist sisteme öfkemiz çok daha bilenmiş olarak karşıladık. Resmi rakamlara göre 46 bin insanımızı kaybettiğimiz, binlercesinin hâlâ enkaz altında olduğu, yüz binlerce insanımızın yaralandığı, milyonlarca emekçinin hayatının tarumar olduğu 6 Şubat depremlerinin yaraları sarılabilmiş değil ve kapitalizm bu yaraları kapatmadan yenilerini açmaya hazır.

Emek ve Özgürlük İttifakı, her iki depremle yani jeolojik ve Akşener depremiyle, kendi gücünü göstereceği bir ortam yakalamıştır. Maraş merkezli depremlerde devletin “yardım” aygıtları çökmüşken bölgeye kimin yardıma koştuğu, orada hâlâ kimin olduğu emekçi kesimler tarafından net olarak görülmektedir. Bu güç, sosyalistlerin insan sayısından çok daha büyük bir güce sahip olduklarını göstermiştir. Akşener depremi ise neden Millet İttifakı dışında bir ittifaka, bir işçi-emekçi ittifakına, bir emek cephesine ihtiyaç duyulduğunu çok daha çarpıcı biçimde göstermiştir.

Depremin ardından toplumsal ruh hali ve siyasi hava baştan aşağı değişmiştir. Deprem sonrası oluşan hava bu rejimin defedilmesi için şartları daha da olgunlaştırmıştır. Sadece rejimin çürümüşlüğünün, iflasının kaba biçimde ifşa olması bakımından değil, aynı zamanda solun ve dayanışma gibi sol değerlerin yükseldiği bir ortam da şekillenmiştir. Kamusal hizmetler anlamında devletin ortada olmadığı günlerde sosyalist hareketin, emekçilerin hızla yükselttiği dayanışma, örgütlü seferberlik örnek nitelikte olmuştur. Uzun yıllar varlığı bile görülmez hale gelen sosyalist kimliğin saygınlığı yükselmektedir. Bu durum rejime karşı mücadelede emek eksenli bir hattın olanaklarını da güçlendirmektedir. Faşizme karşı mücadelede asıl önemli ve değerli olan, uzun vadede çok daha anlamlı sonuçlar doğurabilecek olan hat budur. Tüm işçi ve emekçileri böylesi bir hatta kazanma çabası odaklanma noktası olmalıdır. Bu rejim yıkılmalıdır!

Sermaye bu depremden de bizler açısından faydalı olacak anlamlı bir sonuç çıkarmayacaktır. Namuslu bilimciler uğraşıp yeni bilgiler ve sonuçlar çıkaracaklar. Ama daha da önemlisi işçi sınıfı ve emekçiler sonuç çıkarmalıdırlar. Kapitalizm insanlığı işte böylesi bir uçurumun kenarına getirmiştir. Yalnızca daha iyi bir yaşam için değil, bizzat hayatta kalmak için, savaşlarda katledilmemek, afetlerde bir hiç nedeniyle göçüp gitmemek için bu dünyadan, kendi kaderimizi kendi elimize almalıyız.

İnsanlık tarihi, egemenlerin iktidarlarını sürdürebilmek için kötülükte, baskı ve zulümde sınır tanımadıklarının örnekleriyle doludur. Özellikle faşizmin yaşandığı ülkelerde bunun örnekleri saymakla bitmez. Ama korku imparatorluklarının başını kaldıranı yok ettiği en karanlık günlerde bile mücadele edenler hep olmuştur ve olacaktır! Nazi Almanya’sında Scholl kardeşlerin gösterdiği direniş de bu konudaki unutulmaz örneklerden biridir.

Üçüncü Dünya Savaşının kanlı cephelerinden biri olarak öne çıkan Ukrayna savaşı 24 Şubatta bir yılını doldurdu. Başlangıçta savaşın çabuk sonlanacağına dair beklentiler ortalıkta uçuşurken artık bu savaşın kolayına bitmeyeceği genel kabul görüyor. Aslında bu savaşın niteliği ve onu doğuran konjonktür dikkate alındığında, bu tür beklentilerin ham hayal olduğu daha baştan görülmekteydi.

Depremin yarattığı yıkım ve depremden sonra yaşananlar, tüm imkânlarını seferber ederek halkın yaraları sarmasını beklediği devletin aslında bu yıkımın sorumlusu olduğunu inkâr edilemez biçimde açığa vurdu, faşist rejimin acizliğini ortaya serdi. Bu süreçte her şey gibi eğitim de faşist rejimin yarattığı enkazın altında kaldı! Faşist rejim eğitim alanına ilişkin aldığı kararlarla yüz binlerce genci ve aileyi daha da mağdur etti, yegâne önceliğinin kendini korumak ve bekasını sürdürmek olduğunu ortaya koydu.

Otuz seneyi aşkın bir süredir milyonlarca işçiyi derinden etkileyen bir sorun olarak gündemde olan EYT sorununda siyasi iktidar, yıllar süren mücadeleler sonucunda geri adım atmak ve isteksizce de olsa emeklilikte yaşa takılan işçilerin emeklilik hakkını teslim etmek zorunda kaldı. Geçtiğimiz yılın sonunda bu konuda yasal bir düzenleme kararı yapılacağını açıklamaya ve ardından Meclis gündemine getirmeye mecbur kalan rejim, ilerleyen haftalarda oyalama ve ipe un serme eğilimi gösterse, hatta sonunda yine bir alicengiz oyunu yapsa da (yeni prim gün sayıları şartının getirilmesi) EYT’lerin ilkesel olarak başarılı oldukları gerçeği değiştirilemez.

Son depremde de örgütsüzlük, organizasyonsuzluk ve koordinasyonsuzluk ölüm getirirken, yardıma ilk koşanlar sosyalist örgütlerin ve sendikaların harekete geçirip organize ettiği örgütlü işçiler, emekçiler olmuştur. Tüm emekçilere bu gerçeği döne döne göstermek gerekmektedir. Belirttiğimiz gibi, bu felâket aynı zamanda toplumsal bir silkiniş yaratmıştır. Bu silkinişi güçlü bir dirilişe çevirmek, depremzede emekçilerin yaralarının en kısa zamanda sarılması için yapılması gerekenlerin takipçisi olmak ve bu rejimden hesap sorulmasını sağlamak da emek cephesinin görevidir.

Deprem bölgesindeki TOKİ konutlarının yıkılmadığı haberi bir başarı öyküsü olarak çarşaf çarşaf yayınlandı yandaş medyada. Zaten olması gereken bir şeyi başarı gibi göstererek onca rezilliğin ne kadarını örtebilecekleri ayrı bir mevzu olarak dursun. Madem bu kadar sağlam TOKİ konutları var, o zaman boş olanlarına acilen depremden evleri zarar görmüş emekçiler bedelsiz olarak yerleştirilmelidir. Bunların dışında bugün Türkiye’de 2 milyona yakın boş konut var. İktidarın kamu kaynaklarını peşkeş çekerek semirttiği müteahhitlerin elindeki boş konutlara depremzedeler ücretsiz yerleştirilmelidir.

Çoktan iflas etmiş olan bu rejim, bu yağma ve rant düzeni çürümüş, rejimin “Büyük Türkiye’si” 6 Şubat depremleriyle birlikte çökmüştür. İnsan canına, emeğe, doğaya değer veren, onu korumaya odaklanan bir Türkiye ancak işçilerin, emekçilerin iktidarı kendi ellerine almalarıyla kurulabilir. Bu rejimden ve bir bütün olarak sermayeden hesap sormak için mücadeleye!

The Economist dergisi her yıl olduğu gibi bu yıl da bir özel sayı yayınladı ve ekonomiden siyasete, bilimden iklim ve çevreye çeşitli gelişmeleri analiz ederek, 2023 yılında dünyayı bekleyen gelişmeleri mercek altına alıp kapağına da taşıdı. “The World Ahead 2023” başlıklı bu özel sayıdaki öngörüler kuşkusuz kehanet kabilinden olaylar olmayıp, geçen yıla/yıllara damgasını vurmuş ve önümüzdeki yıla da etkisini belirli yoğunlukta taşıması tahmin edilen olaylar ve gelişmeler. Dergi kapağında, Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, ABD Devlet Başkanı Joe Biden, Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing-wen ve İtalya faşist Başbakanı Giorgia Meloni’nin resimlerine ek olarak, nükleer füze sistemleri, savaş makineleri, yeni salgın hastalıklar, uydular, yapay zekâ, enerji ve gıda krizine gönderme yapan fotoğraflar da kullanılmış.

Kapitalizmin tarihsel krizi çelişkileri çok daha keskinleştirmiş olduğu için emperyalist güçlerin hareket kabiliyeti de kısıtlanıyor. Güçlerden birisi kolayına diğerine otoritesini kabul ettiremiyor. Bundan dolayı, ABD-Çin geriliminin daha çok su kaldıracağını söylemek yanlış olmayacaktır. Fakat hegemonya mücadelesini değerlendirirken, sınıf mücadelesini unutmamak gerekiyor.

On ilimizi ve Suriye’nin kuzeyini büyük bir yıkımla yüz yüze bırakan depremin üzerinden iki gün geçmesine rağmen milyonları enkaz altında ya da enkaz başında yapayalnız bırakan siyasi iktidar, bu arada OHAL ilan etmek için hiç zaman kaybetmedi. Bu depremin enkazı altında kalmamak için OHAL silahına sarıldı. Toplumda ciddi bir tepki gören bu karara, Emek ve Özgürlük İttifakı tarafından yapılan açıklamayla da tepki gösterildi. İttifak’ın bu konudaki açıklamasını yayınlıyoruz.

Yüzlerce kişilik kurtarma ve yardım ekipleri 24 saat içinde dünyanın bir ucundan Türkiye’ye gelmeyi başarırken, Türkiye içindekileri koordine edip deprem bölgesine göndermeyi beceremeyen çürümüş bir iktidarla karşı karşıyayız. Bu deprem, utanmazlığı, yüzsüzlüğü, çapsızlığı, yağmacılığı bir ağ gibi tüm devlet kurumlarına yayan bu rejimin çoktandır kokmuş bir cesede döndüğünün nihai göstergesi olmuştur.

Milyonlarca insanı enkaz altında ya da bu soğukta aç ve açıkta kalmaya mahkûm edenler, sınıf dayanışmasının önünü kesmek için ellerinden geleni yapmaktadırlar. Emekçiler, bu rejimi yarattığı enkazın altında bırakmadıkça, dahası sermaye düzenini tarihe gömmedikçe daha nice benzer acı yaşamaya mahkûmdurlar ne yazık ki. Gün sınıf dayanışmasını yükseltme, deprem bölgesindeki emekçi kardeşlerimizin yardımına koşma ve bu iktidardan hesap sormak için mücadeleyi büyütme günüdür.

Elif Çağlı’nın çok yoğun bir emek harcayarak sürdürdüğü “Marx’ın Kapital’ini Okumak” adlı çalışmasının ilk cildini e-kitap haline getirerek yayınlamanın kıvancını yaşıyoruz. Bu cilt, Kapital’in birinci cildini içeriyor. İkinci cildin bölümler halinde hazırlanması ve yayınlanması ise bilindiği gibi devam ediyor. Kapitalizmin tarihsel sistem krizi içinde bir çıkmaza sürüklendiği, işçi sınıfının ve emekçilerin ardı ardına patlak veren isyanlarının dünyayı sardığı bir tarihsel kavşakta, Marx’ın ve Kapital’in haklılığı, büyüklüğü yeniden ve yeniden tescillenirken, Kapital ve elbette onu daha anlaşılır kılmaya dönük bu çalışma çok daha fazla önem kazanmıştır.