80’lerde dünyadaki siyasal atmosferi derinden etkileyen ve genç kuşakların zihniyetini bulandıran olumsuz koşulların bugün tamamen ortadan kalktığı söylenemez. Ne var ki, toplumsal alanda içten içte yürüyen bir değişim başlamıştır. Evet, devrimci işçi mücadelesi bakımından dünyanın hiçbir yerinde henüz esaslı bir toparlanma gerçekleşmiş değildir.

Bundan önceki bölümde, Türkiye’deki dışa bağımlı tekelci kapitalist sanayileşme sürecinin ekonomik ve sosyal yapıda meydana getirdiği değişimler üzerinde durduk. Bu bölümde ise, bu ekonomik ve sosyal değişimlerin siyasal yaşama nasıl yansıdığını ve ne gibi sonuçlar doğurduğunu irdelemeye çalışacağız. Daha önce de belirttiğimiz üzere, 1960’lara kadar ağır aksak bir şekilde ilerleyen Türkiye’deki kapitalist sanayileşme süreci, 60’lı yıllarda başlayan ithal ikameci sınai yatırımlar sayesinde sıçramalı bir gelişme gösterecekti. Sanayideki bu sıçramalı gelişme, hem sanayi proletaryasının nicelik ve nitelik olarak gelişimini hızlandırmış, hem de sınıf mücadelesi eğrisinde ani bir yükselişe yol açmıştı.

13 yıldır savaş suçlusu olarak aranan Radovan Karadziç 21 Temmuzda tutuklandı. Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesinde yargılanmasına başlanan Karadziç, Bosna-Hersek’te 1991-1995 yılları arasında yaşanan savaş süresince yaklaşık 250 bin kişinin ölümündeki siyasi rolü ve en az iki milyon sivilin ülkelerini terk etmek zorunda bırakılmalarına yol açan eylemler nedeniyle suçlanıyor.

Yeni devlet başkanı Raul Castro’nun (Fidel’in kardeşi) geçtiğimiz Temmuz ayında Küba parlamentosunda açıkladığı son kararlar, gerek burjuva basının gerekse sosyalist basının dikkatlerinin bir kez daha bu ülkeye çevrilmesine yol açtı. “Küba kapitalizme geri mi dönüyor” sorularını yeniden alevlendiren söz konusu kararlar, egemen bürokrasinin Küba’nın içinde bulunduğu duruma yönelik tespitlerinin yanı sıra sözde çözüm önerilerini de içeriyordu.

Bundan böyle Fransa’da 13 yaşından itibaren herkes, düzeni bozabileceği gerekçesiyle fişlenecek. Başbakana bağlı Karşı-Casusluk Biriminin (DST) ve Emniyet İstihbarat Örgütünün (RP) tek çatı altında birleştirilmesini öngören düzenlemeyle beraber, “kamu düzenini bozabilecek”, “parti ve derneklerde görevli”, “yaşları 13’ün üzerinde olan” herkese ait özel bilgiler, siyasi görüşleri, sosyal çevresi ve cinsel tercihlerine varıncaya dek kayıt altına alınacak.

DTP’nin kapatılması davası karşısında ortak tutum sergileyen çeşitli siyasal parti, çevre ve dernekler, 15 Eylülde DTP İstanbul İl Merkezinde ortak bir basın açıklaması gerçekleştirdiler.

DİSK’in yönetimine CHP’lilerin hâkim olmasını izleyen dönemde, önceki sloganların terk edilmesi dışında DİSK’in politikalarında ve sürdürdüğü mücadelelerde, başlangıçta köklü bir değişiklik yaşanmadı. Ekonomik koşulların ağırlaşması, sosyalist hareketin yarattığı basınç, tabandaki işçilerin militanlaşma düzeyinin yüksekliği ve bunlarla birlikte faşist saldırıların yaygınlaşması nedeniyle 1978-80 döneminde de DİSK’in yeni yöneticileri diğer sendika konfederasyonlarına kıyasla daha mücadeleci bir anlayışı sürdürmek durumunda kaldılar.

12 Eylül 1980 faşist askeri darbesinin üzerinden 28 yıl geçti. Bugünün genç işçi kuşakları, ne ‘80 öncesinin devrimci mücadelesinden ne de temel amacı bu mücadeleyi ezmek olan 12 Eylül darbesinden haberdar durumda.

Anayasa Mahkemesi sonunda rejimin “hakemi” sıfatıyla kararını verdi: AKP suçlu, ama kapatmıyoruz! Kararın içeriği ve çıkış şekli, egemen sınıf içi kavganın seyrinde gelinen aşamanın temel özelliklerini mükemmelen özetleyici nitelikte. Gerçekten de, hararetli bir mesai sonunda mahkeme adeta kuyumcu titizliğiyle formüle edilmiş bir hüküm açıkladı. Buna göre AKP yöneltilen suçlamalardan neredeyse oybirliğiyle suçlu bulunuyor, üstüne üstlük çoğunluk da kapatma yönünde oy kullanıyor (6’ya 5), ama kapatma için en az 7 oy gerektiğinden (“nitelikli çoğunluk”) parti kapatılmayarak para cezasına hükmediliyor. Burjuva siyasetinin ve burjuva hukukunun gerektiğinde ne denli rafine işlediğini gösteren tam bir ince işçilik.

İşçi emekçi kitleler 1 Eylüllerde barış talepleriyle alanları doldurmayı sürdürürken, emperyalist güçler geçmişte olduğu gibi bugün de tüm dünya halklarına acıyı, savaşı yaşatmaya devam ediyorlar. Ve bildiğimiz tek bir şey var. Kapitalist sistem yıkılmadıkça dünyaya barış değil, emperyalist çıkar savaşları hâkim olmaya devam edecek!