İşçi aileleri özellikle Türkiye gibi ülkelerde üniversiteleri çocukları için bir toplumsal itibar konusu ve sınıf atlama tahtası olarak görüyorlar. Türkiye’nin toplumsal tarihsel gelişmesinin özgünlükleriyle de bağlantılı olan bu tür beklentiler azalarak da olsa son döneme kadar belli bir inandırıcılığa sahipti. Ancak artık deniz bitiyor ve üniversite mezunu olmanın sıradan bir ücretli emekçi olmaktan pek fazla farkı kalmıyor.

Şunu bilelim, bir yandan emperyalist güçler arasındaki hegemonya mücadelesi, bunun bir sonucu olarak yürümekte olan üçüncü dünya savaşı bir yandan da kapitalizmin yaşadığı tarihsel krizin bir başka görünümü olan geniş emekçi yığınların çalışma ve yaşam koşullarının gitgide ağırlaşması; düzenin her iki bağlamda da olağanüstü, anti-demokratik, baskıcı, bel altı, karanlık yöntemlere daha fazla başvurmasını getirmektedir. Tersinden söyleyecek olursak, bu yöntemlerin daha fazla kullanılıyor olması sistemin krizinin bir sonucudur.

Militarist yükseliş ve silahlanma yarışına, dünya silah ticareti, kapitalist devletlerin askeri harcamaları ve büyük silah imalatçısı ülkelerin savaş sanayilerindeki büyümeye dair son veriler üzerinden bakarak, içinden geçtiğimiz dönem ve sürece dair tespitlerimizi bir de bunlar aracılığıyla gözden geçirmiş olalım.

Faşizmle, onu küçümseyerek, “bir daha yaşanmaz” diyerek mücadele edilemeyeceği, bu zihniyetle ancak işçi sınıfının ezilmesine zemin hazırlanacağı açıktır. Faşist hareketler tüm dünyada güç kazanırken, işçi sınıfının tüm örgütleri bu canlı tehdit karşısında sınıfı bilinçlendirme ve “faşizme karşı sınıf cephesi” perspektifiyle mücadeleye hazırlama göreviyle yüz yüzedir.

Kuşku yok ki, iktidarın özellikle Türkiye nüfusunun üçte birini barındıran, ekonomisinin de üçte ikisini üreten beş büyük şehirde kitle desteğinin azalması, bunların biri hariç diğerlerinde muhalefetin kazanması muhalif kitleler açısından bir moral kaynağı olmuştur. Bu önemsiz bir şey değildir. Ne var ki umudu büyütmenin yolu sahte hayalleri körüklemekten, kitlelerin gözünü boyamaktan geçmiyor. Ne denli acı görünürse görünsün, devrimci olan tek şey gerçeklerdir.

Ziya Egeli bu şiirinde, yoksul emekçilerin geleneksel kültür kalıplarının içinde nasıl çıkışsızlığa itildiğini, kadının ikinci cins sayılmasını, insan sevgisini, emekçilerin çelişkilerini, acılarını ve sevinçlerini işliyor. Bir dağ başında doğan ve istenmeyen Mehveş’in bir işçi haline gelerek işçi sınıfının burjuvaziye karşı mücadelesinde nasıl öne geçtiğini anlatıyor.

Cezayir’de yüz binlerce işçi ve emekçi yıllar sonra tekrar sokaklara dökülmüş durumda. En son 2011 yılında kitleler büyük protesto gösterileri düzenlemiş ve iktidar kimi tavizler de vererek gösterileri güç bela bastırabilmişti. O zamanki gösterilerin temelinde rejime duyulan tepki, aşırı yoksulluk, işsizlik ve sürekli artan hayat pahalılığı yatıyordu.

2019 yılı Newroz’u olağanüstü baskılara ve boğucu atmosfere rağmen yaygın biçimde kutlandı. Kürt halkının tepkisinden ve 31 Martta yapılacak yerel seçimde kendi aleyhine daha da olumsuz bir tablo çıkmasından çekinen rejim Newroz kutlamalarını yasaklama yoluna gidemedi. Ancak çeşitli illerdeki kutlamalar sırasında çok sayıda kişiyi çeşitli bahanelerle gözaltına almayı ihmal etmedi.

The Economist dergisinde geçtiğimiz ay önemli sayılabilecek bir makale yayımlandı. 1843 yılından beri haftalık olarak yayınlanan ve bu yönüyle İngiliz burjuvazisinin en köklü yayın organlarından biri olan The Economist’te yayımlanan makale “Y Kuşağı Sosyalizminin Yükselişi” başlığını taşıyor. Köklü olduğu kadar tüm dünyada haftalık ortalama 1,5 milyon tirajıyla burjuvazinin güçlü ideolojik aygıtlarından da biri olan The Economist, konuyu kapağına dahi taşıdı!

Yaşamak değil ki bizimkisi. / İdare ediyoruz işte / İdare lambası gibi / Azar azar. / İdare lambası deyince, hani / Ne söner, / Ne ışıtır hesabı yani… / Göz gözü görecek kadar; azar azar…

Çin’in emperyalist bir güç olduğunu görmemek kimi şablonlardan kurtulamamanın bir eseridir. Çin’in geçirdiği aşamaların ve geldiği noktanın öngörülememesi ve anlaşılamaması, Çin’de geçmişte sözümona sosyalist bir devrim olduğunu ve bu devrimin kazanımlarının bir biçimde yaşadığını sanmakla, gerçek sınıfsal içeriğine bakılmaksızın devlet mülkiyetinde keramet bulmakla mümkün olmuştur.

Üçüncü Enternasyonalin (Komintern) kuruluşunun 100. yıldönümü vesilesiyle Elif Çağlı’nın Enternasyonal Sorunu başlıklı yazısını yeniden yayınlıyoruz. Üçüncü Enternasyonal, Lenin önderliğinde biçimlenen Bolşevik örgütlenme ve mücadele anlayışı temelinde 1919 Martında kuruldu. Çeşitli eksikliklerine rağmen dünya işçi sınıfının devrimci enternasyonal örgütü olarak inşa edilen Üçüncü Enternasyonal, Lenin döneminde bu doğrultuda çok önemli bir işlev görmüştür.

Burjuva güçler kendi çıkarları temelinde hesaplar yapıp adımlar atarken, yüz milyonlarca emekçinin korkunç bir savaş tehlikesiyle karşı karşıya kalmasını zerrece umursamamaktadırlar. Onları ilgilendiren tek şey, daha fazla kâr, daha büyük nüfuz alanları, daha geniş pazarlardır. Kapitalist sömürü ve zulüm düzeni, Hindistanlısıyla, Pakistanlısıyla, Keşmirlisiyle, Çinlisiyle tüm emekçilerin çıkarlarını da ortaklaştırmaktadır.

20 yıllık Bolivarcı iktidar, bu süre boyunca sorunları ülkenin emekçilerinden yana köklü ve kalıcı bir şekilde çözmek için ciddi bir adım atmadı, atamazdı da. Zira bu sorunların gerçek bir çözümü için kapitalizmin tasfiye edilmesi gerekiyor. Oysa tüm aldatıcı sol söylemlerine rağmen Bolivarcı iktidarın sınıf tabiatı burjuvadır. Bir burjuva iktidardan işçilerin iktidarı ele geçirmesinin ve kapitalist mülkiyeti tasfiyeye girişmesinin önünü açmasının beklenemeyeceği açıktır, kuşkusuz dünyaya Marksizmin penceresinden bakanlar için!