18 Mart 1871’de ayağa kalkan Parisli işçiler bir kent ölçeğinde de olsa siyasal iktidarı ele geçirdiler. On gün sonra Komünü ilan eden Paris işçi sınıfı şöyle haykırıyordu: Yaşasın toplumsal devrim! Bu devrimci işçi iktidarı ne yazık ki sadece 72 gün yaşayabildi. Ama o, proletaryanın hem iç hem de dış düşmana karşı verdiği destansı bir direnişin adı olurken, ilk işçi iktidarı deneyimi olarak işçi sınıfının devrimci mücadele tarihine silinmeyecek bir iz olarak kazındı. İlk kez Komün’ün 150. Yıldönümünde koyduğumuz sunumu izlemek için tıklayınız.

Bazı şarkılar savaşlara “küçük bir mola” verdirtir, tıpkı Lili Marleen şarkısı gibi... Bazı şarkılar egemenlerin korkularını açığa çıkarırken, işçi sınıfına tüm zorlu koşullara rağmen moral verir. Son zamanlarda ülkemizde de iktidarın, karşısında boyun eğmeyen sanatçılara, şarkıcılara, şarkılara tahammülsüzlüğünün nedeni, altındaki koltuğun sallanmasındandır!

Kimi insanlar vardır; topluma bıraktıkları anlamlı eserleriyle, mücadeleleriyle adlarını hafızalarımıza kazırlar; öyle ki eserlerinin ünleri adlarından önce gelir. Mesela Küçük Kara Balık masalının, eserin yaratıcısı Samed Behrengi’den önce gelmesi gibi. Ancak Küçük Kara Balık masalı ile yazarın hayat hikâyesi o kadar özdeştir ki, masalı ve yazarı birbirinden ayırmak mümkün değildir.

Batı bloku tüm dünyada Rusya’ya karşı bir nefret dalgası yaratmak için devasa propaganda makinesini harekete geçirmiştir. Rusya nefretini, milliyetçiliği, ırkçılığı “savaş karşıtlığı”, “barışseverlik” olarak makyajlayıp piyasaya sürmekte, kitleleri daha büyük savaşlara hazırlamak üzere tehlikeli bir kampanya yürütmektedir.

Hiç mi umudun yok? / Şu kadarcık da mı yani? / Hani / Çiçeğini döküp de meyveye durur ya erik, / Boncuk boncuk taneleri olur ya minik minik, / O kadarcık da mı yani? / Yazık ya sana! / Yazık! / Seninki de ne katlanılmaz bir fukaralık.

Sofralarımızın vazgeçilmezi zeytin... Akıl ve zaferin, saflık ve sadeliğin sembolü... Bolluğun, bereketin ve barışın simgesi... Pek çok dinde kutsal olarak görülen, efsanelere, şiirlere konu olan kıymetli bir meyve. Zeytin ağacı mitolojide ölümsüz ağaç olarak anılıyor. On binlerce yıllık geçmişi ile insanlık tarihinin en kıymetli hazinelerinden biri sayılıyor.

8 Mart Uluslararası Emekçi Kadınlar Gününün 112. yılında emekçi kadınların eşitlik, adalet ve özgürlük özlemi büyüyor. Ama ne mutlu ki mücadelesi de büyüyor!

Şarıl şarıl yağarken yağmur / Bir damlası bile değmedi dudaklarına kadının / Çatır çatır çatladı dudakları / Gürül gürül akarken kanaletlerden su beylerin toprağına / Bir karışını bile sulamadı toprağını kadının / Çatır çatır çatladı toprağı

Şubat başında öğrencilerin üniversite sınavına başvuru maratonu başlarken YÖK tarafından barajın kaldırıldığı “müjdesi” verildi. Ayrıca Temel Yeterlilik Testinde (TYT) sınav süresi de uzatıldı. Yani bu yıl öğrencilerin, üniversite tercihi yapabilmek için belli bir baraj puanını geçmesi gerekmeyecek.

Buzullar eriyor, hayvan ve bitki popülasyonları yok oluyor. Kuraklık, orman yangınları, sel felâketleri günden güne artıyor; yoksul emekçiler bir yanda ekmek kavgası verirken diğer yanda öngörülmedik iklim felâketleriyle mücadele etmek zorunda kalıyor. Toprağın, suyun ve havanın kimyası hiç görülmedik ölçüde bozuluyor. İnsanlığın ve bilcümle canlı cansız tüm yerkürenin mirası, ekolojik krizle sarsılmaya devam ediyor.

Bilgisayar teknolojilerinin ve internet uygulamalarının gelişip yaygınlaşması, özellikle son 10 yılda temel ihtiyaçların bile online olarak karşılanması eğilimini giderek arttırdı. Pandemiyle birlikte ortaya çıkan koşullar ise bunu daha önce görülmedik düzeyde çeşitlendirip yaygınlaştırdı. Kapitalist sistemin işçileri daha fazla sömürme yöntemlerinden olan esnek çalıştırmanın yeni bir biçimi olarak “freelance” işler ve bunun bir çeşidi olan “esnaf kurye” diye adlandırılan sömürü biçimi bu dönemde daha gözle görünür hale geldi.

Tohum, / Düşünce toprağa anadan üryan / Toprak / Tutup tohumu kolundan/ Kar altında kalmasın / Eli ayağı donmasın diye bastı bağrına / Sıcaktı bağrı toprağın, / Sıcak ve nemli. / Anladı ve bildi ki tohum; / Çatlatıp çıkmak / Çiçeklenip meyveye durmak mümkün değildi / Toprağın bağrı olmadan.

Stalinist bürokrasinin refleksleri bugün Putin şahsındaki Rus egemen sınıfında vücut bulmuştur. Nasıl ki Stalinist bürokrasi, Lenin’in halkların gönüllü birliğini savunan anlayışını ihlal edip zorla halkları bir arada tutma uygulamalarıyla büyük travmalar yaratmışsa, aynı refleksleri göstererek Ukrayna üzerinde tarihsel hak iddiasında bulunan ve işgale girişen Putin önderliğindeki Rus egemen sınıfının emperyalist politikaları da halkların kardeşliğine ve emekçilerin birliğine büyük bir darbe vurmuştur.

Rusya’nın Ukrayna’ya karşı giriştiği bu savaşın emperyalist bir savaş olduğunun ve Üçüncü Dünya Savaşının yeni bir halkasını oluşturduğunun altını çizelim. Emperyalist rekabetin Ukrayna fay hattında uzun süredir biriktirdiği gerilim, sonunda şiddetli bir şekilde patlamıştır. ABD emperyalizminin ve NATO’nun Ukrayna’yı Rusya’nın nüfuz alanını daraltmak ve emperyalist rekabette zayıf düşürmek üzere silahlandırması ve kullanması, bu temelde kışkırtıcı bir rol oynaması Rusya’nın emperyalist bir savaş başlattığı gerçeğini değiştirmez!

faşizme karşı mücadele adı altında meşrulaştırılan “halk cephesi” politikası tümüyle Sovyet bürokrasisinin kendi iktidarını koruma ve savunma güdüsüyle şekillendirilmişti. Nazi Almanya’sının SSCB açısından büyük bir tehdit oluşturması Stalinist bürokrasiyi yüz seksen derece çark etmeye zorlamış ve 1935’ten itibaren “halk cephesi” politikasını gündeme getirerek uluslararası arenada kendisine yeni müttefikler aramaya başlamasına yol açmıştı. Bu ülkelerdeki Komünist Partilere de bu politikaya uygun olarak kendi devletleriyle aralarını hoş tutma görevi dayatılmıştı.