Fidel Castro hayata gözlerini yumdu. Küba devriminin liderlerinden Castro’nun 90 yaşında hayatını kaybetmesi elbet beklenmedik bir şey değildi. Yine de başta Küba halkı olmak üzere, Latin Amerika’nın yoksul kitlelerinin Castro’nun ölümüyle birlikte derin bir üzüntü duyduklarını söylemek yanlış olmaz. Zira Castro, 1959’da yol arkadaşlarıyla birlikte önderlik ettikleri devrimle, ABD’nin burnunun dibinde, onun yarı-sömürgesi olan bir ülkeyi bağımsızlığına kavuşturmuştu.

Bu konuşma Lev Troçki tarafından 26 Aralık 1925’te yapılmış ve 8 Haziran 1926’da Pravda’da “1905’ten Yirmi Yıl Sonra” başlığıyla yayımlanmıştır.

Faşizmin tırmanış sürecinde bugüne kadar yaşananlar önümüzde uzanan sürece de ayna tutmaktadır. Ancak her tırmanışın bir inişi, her karanlığın bir sonu vardır. Tarih bize emekçilere, ezilen halklara acı çektiren, onları cezaevlerine dolduran zihniyetlerin günü geldiğinde halkın mahkemelerinde yargılanmaktan kurtulamadığını da, cezaevlerinin bizzat emekçiler tarafından boşaltılarak siyasi tutsakların özgürlüklerine kavuşturulduğu dönemler olduğunu da gösteriyor.

Tüm dünyada burjuvazi derin bir çıkışsızlığın içinde debelenip duruyor. Ne yapacaklarını, bu krizden nasıl çıkacaklarını bilmez bir halde, krizi yönetmeye çalışarak günü kurtarma uğraşındalar. Tüm nesnel koşullar faşizm eğilimini ve emperyalist savaşın derinleşip yaygınlaşmasını giderek daha güçlendiriyor. Kitlelerin hoşnutsuzluğunun ve öfkesinin farkındalar ve bunun devrimci bir arayışa kanalize olmaması için bir yol arıyorlar. Kitleler manipüle ediliyor, korkutuluyor, güce tapar hale getiriliyor, önlerine güçlü lider pozlarındaki sahtekârlar konuluyor ve kitlelerin kendilerini bu liderlerle özdeşleştirip, sorgusuz sualsiz onların peşine takılması isteniyor. Ama bunu ilânihaye başaramayacaklar. Gün gelecek her şey tersine dönecek.

Her gün yeni bir saldırıyla yüz yüze geliyoruz. Televizyonların, radyoların, gazetelerin, dergilerin kapatılması, HDP milletvekillerinin ve Cumhuriyet yazarlarının tutuklanması, daha önce tutuklanan Özgür Gündem yazarları hakkında müebbet hapis cezası istenmesi, bir kararnameyle 370 vakıf ve derneğin kapısına kilit vurulması derken, bu kez AKP-MHP koalisyonu yeni bir saldırı hamlesinde daha bulundu. 16 ve 17 Kasımdaki operasyonlarla, henüz kayyum atanmayan DBP’li belediyelere de kayyum atanırken, çok sayıda HDP ve DBP yöneticisi ve belediye başkanı tutuklandı.

Fransa İçin Eylem Programı 1934 Haziranında Uluslararası Komünist Birlik’in seksiyonu olan Fransa Komünist Birliği’nin dergisi La Verite’de (Gerçek) yayınlandı. Birlik adına yayınlanan bu metnin temel fikirleri Troçki’den geliyordu. Kimi kısımlar doğrudan onun tarafından yazılmış ve tümü onun redaksiyonundan geçmişti. Bu program faşist ve gerici grupların Daladier hükümetine karşı silahlı gösteri tezgâhladığı 6 Şubat 1934 gününün ardından gelişen ön-devrimci duruma bir yanıt idi. Fransız işçiler buna 12 Şubatta ülke çapında bir günlük bir genel grev ve gösteriyle yanıt verdiler. Ülke hızla kutuplaştı, hükümet sağa kaydı, Daladier’in yerine başbakanlığa “güçlü” hükümet vaadiyle Doumergue geldi. Komünist Birlik’in bir süredir savunmakta olduğu faşizme karşı birleşik cephe fikri kitlesel işçi partilerinde ve sendikalarda zemin kazanmaya başladı.

İşçi sınıfı devrimcilerinin verdikleri zorlu mücadeleleri, inandıkları dava uğruna fedakârlıklarını anlatan pek çok kitap bulunmaktadır. Luise Dornemann’ın “Adanmış Bir Ömür” adlı kitabı da bunlardan biridir. Dornemann bu kitabında, tarihe adını yazdırmış, işçi sınıfının unutulmaz devrimci kadın önderlerinden Clara Zetkin’in hayatını anlatmaktadır. Bu yüzden de “Adanmış Bir Ömür”, tüm işçi ve devrimci kadınlar için okunması gereken bir kitaptır. Özellikle de bugünkü gibi karanlık dönemlerde mücadele etmeye, direnmeye çalışan kadınlar için…

Milletvekillerinin yanı sıra yüzlerce HDP ve DBP yöneticisinin tutuklanması, televizyonların, radyoların, gazetelerin, dergilerin kapatılması, gazetecilerin, aydınların zindana tıkılması, KHK’lerle onbinlerce insanın işten atılması, cezalandırılması, belediyelere kayyum atanarak Kürt halkının iradesinin hiçe sayılması, yüzlerce derneğin kapatılması gibi faşist saldırıların birbiri ardına sökün ettiği bir dönemde, Halkların Demokratik Kongresi 7. Genel Kurulu, 13 Kasımda Ankara’da toplandı.

14 Nisanda gazetemiz [Pravda] Nizhni-Novgorod Gubernia’nın Kanavino bölgesindeki bir muhabirinin, “fabrika yönetimleri tarafından ücreti ödenen işçi milisi pratik olarak tüm fabrikalarda uygulamaya konuldu” içerikli bir raporu yayınladı.

Zafer için hazırlanmaya hâlâ vakit var. Faşizm henüz bir kitle hareketi haline gelmemiştir. Ne var ki, Radikalizmin kaçınılmaz parçalanışı Bonapartizmin zemininin daralması, iki uç kampın güçlenmesi ve hesaplaşma anının yaklaşması anlamına gelecektir. Bu yıllar değil aylar sorunudur. Bu dönemin ne kadar süreceği şu ya bu kimseye değil, canlı güçlerin mücadelesine ve her şeyden önce de proletarya ve onun birleşik cephesinin politikasına bağlıdır. Devrimin potansiyel güçleri faşizmin ve genelde tüm birleşik gericiliğin güçlerini fazlasıyla aşıyor. Her şeyin çoktan kaybedildiğini düşünen şüpheciler işçi saflarından acımasızca kovulmalıdır. Kitlelerin derinliklerinden her cesur söze, her gerçekten devrimci slogana gür yankılar gelmektedir. Kitleler mücadele etmek istiyor. Bugün tarihteki yegâne ve en ilerici faktör, ezilenlerin ezenlere karşı meşru ve yaratıcı nefretidir, parlamenterler ve gazeteciler arasındaki birlik ruhu değil. Yüzümüzü kitlelere, onların en derin katmanlarına dönmemiz gerek. Onların tutkularına ve muhakemelerine seslenmek gerek. Korkaklıkla eşanlamlı olan ve büyük tarihi dönüm noktalarında ihanete götüren düzmece “ihtiyatlılığı” reddetmek gerek.

Troçki’nin “Komünist Enternasyonal’in İlk Beş Yılı” başlıklı kitabında (The First Five Years of the Communist International, Monad Press, 1977, c.1) yer alan bu makale, Troçki tarafından Denikin’in saldırı başlattığı Güney cephesine giderken yolda yazılmıştır (Mayıs-Ağustos 1919). Troçki’nin bu dönemde yazdığı yazıların birçoğu “yolda” başlığını taşır. Bunlar, sayısız diğer belgeler, ordulara çeşitli emirler vs. ile beraber, ünlü trende yazılmıştır. Bu tren 7 Ağustos 1918 gecesi örgütlendi ve ertesi sabah Çekoslovakya cephesindeki Svyazhsk’e doğru yola çıktı. Trene ilişkin aşağıdaki bilgi, Troçki’nin iç savaş sırasındaki sekreteri tarafından aktarılmıştır: “Daha 1918’de tren, hareketli bir idari aygıtı temsil ediyordu. Kendi matbaası, telgrafı, radyosu, elektrik santrali, kütüphanesi, garajı ve banyosuyla donanmıştı. Tüm iradeleri çelikleştiren ve kendisiyle birlikte zaferi getiren bu tren, en kritik anlarda çeşitli cephelerin kilit noktalarında beliriyordu. Yudeniç’in Ekim saldırısı sırasında (1919), tren Petrograd’a gönderildi. Personelinden, zırhlı treni takviye eden bir müfreze oluşturuldu. Diğer bir müfreze de Libovo bölgesinde Kızıl Ordu’ya katıldı. Bu savaşlara katılımı nedeniyle tren Kızıl Bayrak Nişanı aldı. İç savaş boyunca tren 97.629 verstlik yol katederek, 36 görevi yerine getirdi.” (Leon Trotsky, How the Revolution Armed Itself, c.2, kitap 1, s.463)

Devlet başkanı Park Guen-hye’nin gizli devlet belgelerini eski arkadaşı ve “ruhani yönlendiricisi” Choi Soon-sil’e verdiğinin ve bu kadının söz konusu ilişkiyi kullanarak büyük maddi kazançlar elde ettiğinin ortaya çıkmasının ardından, Güney Kore haftalardır kitlesel protesto gösterileriyle çalkalanıyor. Park Guen-hye, Soon-sil’in sadece 2012 seçim kampanyasında kendisine yardımcı olduğunu söyleyerek halktan özür diledi ve kabinenin istifasını isteyerek yeni bir hükümet kuracağını açıkladı. Ne var ki, Guen-hye’nin sorumluluğu üstüne almayı reddeden pişkin tutumu halkın öfkesini daha da arttırdı. Seul’de yapılan protesto gösterilerine 5 Kasımda 200 bin kişi katılırken, bu sayı 12 Kasımdaki gösterilerde 1 milyona yaklaştı. Yüzbinler Seul sokaklarını “istifa” çağrılarıyla inlettiler.

Komintern Üçüncü Kongresinin 23 Haziran 1921 tarihinde yapılan İkinci Oturumunda Troçki tarafından okunan “Dünya Ekonomik Krizi ve Komünist Enternasyonal’in Görevleri Üzerine Rapor”dan alınmıştır.

Genel olarak bakıldığında dünya işçi sınıfı hareketi ikinci emperyalist dünya savaşı sonrasındaki süreçte 60’lı ve 70’li yıllarda ulaştığı zirve noktasından sonra 80’li yıllarla birlikte önemli kayıplar yaşamış ve esasen gerilemiştir. 2000’li yıllarla birlikte tarihsel anlamda yeni ve uzun bir sınıf mücadeleleri dönemini haber veren bir hareketlenme ve mücadele eğilimi yeniden ortaya çıkmakla beraber, bu eğilim henüz 80’li ve 90’lı yılların kaybettirdiklerini geri kazandıracak noktaya gelmiş değildir. En önemlisi de hiç kuşkusuz sınıf bilinci ve örgütlülüğünün yaşadığı ağır kayıplardır. Yeni kuşaklar ile eski kuşaklar arasındaki bağlar ciddi bir yara almış, mücadele yoluna koyulan yeni kuşaklar eskinin paha biçilmez deneyimlerinden ciddi ölçüde mahrum biçimde el yordamıyla ilerlemek durumunda kalmışlardır. Dünya kapitalizminin ağır bir kriz içinde olduğu mevcut şartlarda bu hareketlerin yeni yükselişleri mutlaka olacaktır. Yeni yükselişler geldiğinde geçmişin yanılgılarından ne denli uzak durulabilirse hareketin başarıları o denli büyük olacaktır.