Published on Marksist Tutum (https://en.marksist.net)

Home > 1 Mayıs: Bütün Ülkelerin İşçileri Birleşecek!

1 Mayıs: Bütün Ülkelerin İşçileri Birleşecek!

2 Mayıs 2012

_MG_1481.jpg

İşçi sınıfının uluslararası birlik, mücadele ve dayanışma günü olan 1 Mayıs tüm dünyada kutlandı. En gelişmiş kapitalist ülkelerden, yoksulluk ve sefaletin dizboyu olduğu en geri kapitalist ülkelere kadar dünyanın dört bir yanında yüzlerce kentte aynı gün içerisinde on milyonlarca işçi ve emekçi alanları doldurarak kapitalist sömürü ve sermaye egemenliğine karşı öfkesini dile getirdi. Neredeyse her ülkede aynı sorunlar dile getirildi ve aynı talepler haykırıldı. Hiç kuşkusuz kapitalizmin derin ve tarihsel krizi bu haykırışı daha da güçlendirmektedir. Dünyanın her köşesinde sermaye sınıfı, elindeki tüm güçleri seferber ederek, işçi sınıfına saldırmakta ve krizin faturasını her geçen gün daha ağır saldırılarla onun sırtına yıkmaya çalışmaktadır. Bu 1 Mayıs, bunun sanıldığı kadar sorunsuz ve sancısız bir süreç olmadığını ortaya koymuştur. Tüm dünyada bu yılki 1 Mayıs gösterileri daha geniş emekçi yığınları seferber ederek mücadele alanlarına çekmiş, işçi alaylarının mücadele azmini yansıtarak onu daha da bilemiş, kutlama ve gösterilerin militanlığında bir artış olmuş ve politik talepler daha geniş yer tutmuştur. ABD’de, gerek sendikalı işçilerin, gerekse de sendikasız göçmen işçilerin gösterilere geniş ölçüde katıldığını, geçtiğimiz aylarda dalga dalga yayılan işgal hareketlerinin 1 Mayıs vesilesiyle bir kez daha gündeme geldiğini görüyoruz. Avrupa’da ise son yılların en büyük 1 Mayıs gösterileri milyonların katılımıyla gerçekleşmiş ve özellikle Portekiz, Yunanistan, İspanya, İtalya ve Fransa gibi ülkelerde, yüzlerce kentte işçiler ve gençler alanları doldurarak, kapitalizme karşı öfkelerini dile getirmişlerdir. Avrupa’daki 1 Mayıs gösterilerine damga vuran taleplerin başında kemer sıkma önlemleri, teknokrat hükümet uygulamaları ve geçtiğimiz aylarda kabul edilen mali disiplin anlaşmasına karşı mücadelenin yükseltilmesi gelmektedir. Almanya’da da uzun süredir sessizliğini koruyan sendikalar, tabanın basıncıyla, şimdilik sözler düzeyinde kalsa bile, yürürlüğe sokulan uygulamalara karşı tepki vermeye ve bunun böyle gitmeyeceğini dillendirmeye başlamışlardır. Şüphe yok ki, emperyalist Alman burjuvazisinin uzantısı durumundaki sendikal üst bürokrasi, tüm Avrupa çapında AB’ye ve onun hâkimi durumundaki Almanya’ya karşı giderek artan öfkenin farkındadır ve önlem olarak saldırı dozajının azaltılmasını istemektedir.

_MG_1487.jpg

1 Mayıs, Afrika ülkelerinin yanı sıra Ortadoğu coğrafyasında da geçtiğimiz yıllara kıyasla artan bir kitleselliğe sahne oldu. İsyan ateşinin halen kor halinde olduğunu görüyoruz. Bahreyn’de gerçekleşen gösterilerin kitleselliği orada yarım kalan isyan sürecinin emek ekseniyle güçleneceğinin işaretlerini vermektedir. Bağdat’ta geçen yıla kıyasla epey artan göstericilerin ellerinde taşıdıkları orak-çekiçli bayraklar da, Irak’ta işçi sınıfı hareketinin toparlanmakta olduğunun sinyallerini vermektedir. Buna benzer olguların tümünü, Endonezya’dan Bangladeş’e, Japonya’dan Kore’ye kadar Asya’nın tüm ülkelerinde de görmek mümkündür ve bir o kadar da umut vericidir. Lafın kısası, tüm dünya işçi sınıfı kapitalizme karşı öfkesini arttırarak biriktirmekte ve dışa vurmaktadır.
Türkiye’de 2012 1 Mayıs’ını değerlendirirken ilk saptanması gereken husus ise, bu yılki kutlamaların tıpkı dünyada olduğu gibi geçtiğimiz yıllara kıyasla çok daha yaygın ve kitlesel olarak gerçekleşmiş olmasıdır. Toplamda 100’e yakın il ve ilçede yüzbinlerce emekçi yine geçtiğimiz yıla kıyasla artan bir coşkuyla 1 Mayıs geleneğine sahip çıkmış, alanları doldurarak kapitalist sömürüye, toplumsal eşitsizliğe, siyasal baskılara, adaletsizlik ve zorbalığa karşı taleplerini haykırmıştır. Bu yılki gösterilerde öne çıkan husus hiç kuşku yok ki, AKP hükümetinin neo-liberal saldırılarına, siyasal baskı ve zorbalığına, emperyalist savaş tacirliğine ve Kürt halkına yönelik haksız savaşa duyulan tepki idi. Taksim’deki kutlamalarda emekçi Kürt kitlelerinin yoğun katılımının yanı sıra, kürsüden de Anadolu halklarının dilinde selamlamalar yapılması ve ortak bildiri metninin Türkçe-Kürtçe okunması önemliydi.

_MG_1642.jpg

Özellikle İstanbul’daki kutlamalarda kitleselliğin ve coşkunun yanı sıra dikkat çeken bir diğer husus da, kapitalist düzenle, onun doğrudan ve dolaylı sonuçlarıyla ve hükümetin uygulamalarıyla sorunlar yaşayan her kesimin, 1 Mayıs meydanını kendi sesini duyuracağı bir emek kürsüsü olarak görüp alanlara akmasıydı. Geçen yıl gözleyip saptadığımız bu eğilim bu yıl daha da güçlenmiştir. 1 Mayısların geleneksel ana gövdesini oluşturan işçi sendikaları, devrimci işçi örgütleri, sosyalist çevreler ve devrimci öğrenci gruplarının yanı sıra alanda her çeşit renk mevcuttu. “Oyuncu da işçidir” dövizleriyle alanlara akan tiyatro oyuncuları, çeşitli futbol takımlarının taraftar grupları, Anadolu’da biz de yaşıyoruz diyen çeşitli etnik kesimlerin irili ufaklı kortejleri, yeşil-çevreci gruplar, nükleer karşıtları, HES karşıtları, cinsel kimlik ve tercihleri nedeniyle ezilip horlanan homoseksüel-transseksüel bireyler, feminist örgütler, Kızılbaşlar pankartıyla yürüyenler, Alevi dernekleri, yöre dernekleri vb.
Ama bu yıl özellikle öne çıkan yeni bir katılımcı çevre daha vardı: Kapitalizme Karşı Mücadele Platformu adı altında kortej oluşturup mücadelede yerini almak istediğini deklare eden, anti-kapitalizm ortak paydasında kendisini ifade eden Müslüman gençler. Bu eğilimin giderek gelişeceğini Marksist Tutum olarak uzun zaman önce saptamış ve bunun önemi üzerinde durmuştuk. Sözkonusu kesimin 1 Mayıs meydanında kendisini işçi sınıfının mücadelesiyle aynı çizgide ifade etmesi, bizce son derece önemli bir gelişmedir. Kemalizmin atgözlükleriyle durumu değerlendiren kimi kendini bilmez sözümona sosyalistlerin yaklaşımlarının hiçbir kıymeti harbiyesi yoktur. Nitekim “Kapitalizme Karşı Mücadele Platformu” korteji, gerek yürüyüş kollarında yer alan gerekse de alana girişlerinde onları selamlayan büyük kitle tarafından sıcak karşılanmıştır. Söz konusu platformda yer alan sınıf kardeşlerimizin deyimiyle “aramızdaki mahalle duvarlarını yıkmak”, Kemalizmin son derece bilinçli yarattığı engelleri parçalayıp atmak, kapitalizme karşı mücadeleyi kesinlikle güçlendirecektir. Her türlü muhalif kesimin kendisini Taksim’de ifade ediyor oluşu, ne 1 Mayıs’ın sınıf eksenini kaydırır, ne onun politik anlam ve özünü bulanıklaştırır, ne de 1 Mayıs alanını panayır yerine çevirir. Tersine, eğer ki sınıf devrimcileri üzerlerine düşen görevleri hakkıyla yerine getirirlerse bu durum son derece olumlu bir gelişme anlamına gelir. Tüm toplumsal muhalefetin işçi sınıfının mücadelesini temel alan, onun etrafında, yanında ve arkasında saf tutan bir pozisyona geçmesi, işçi sınıfının tüm ezilen kesimlere önderlik ederek devrimin lokomotifi olacağından başka hiçbir şeyi göstermiyor. Kapitalizme karşı mücadelenin ve devrimin önderliğinin en ufak bir kuşkuya yer bırakmayacak şekilde işçi sınıfında olduğunun bir tescilidir Taksim 1 Mayıs’ı.

_MG_1450.jpg

Bu yılki 1 Mayıs kutlamalarına dair üçüncü bir önemli husus da Kürt hareketinin kutlamalara geçen yılkinden daha güçlü ve kitlesel olarak katılmış olmasıdır. İstanbul’daki kutlamalarda en kalabalık kortejlerin başında BDP’nin yer alması kuşkusuz anlamlıdır. Ama daha da anlamlısı, 30 yılı aşkın bir süre sonra ilk kez Diyarbakır’da yasal olarak 1 Mayıs’ın kutlanmış olması ve bu kutlamalara binlerce emekçinin katılmasıdır. Benzer şekilde başta Batman olmak üzere birçok Kürt ilinde emekçiler sendika kortejlerinde yoğun olarak alanlara akmışlardır. Kürt illerinde alanları dolduranlar bu kez yalnızca Kürt hareketinin siyasal bileşenleri ve KESK sendikalarıyla sınırlı kalmadı; DİSK ve Türk-İş’e bağlı sendikalar da yoğun bir katılımla alanlarda yerlerini aldılar. Kürt illerinde emekçilerin sınıf kimliğiyle harekete geçmeleri, Kürt hareketi içerisinde emek ekseninin güçleneceğinin işaretlerini de vermesi bakımından anlamlı ve sevindirici bir gelişmedir.
Dördüncü bir husus olarak da, AKP hükümetinin ve onun yardakçılığını yapan sendikal oluşumların, 1 Mayıs’ın içini boşaltma teşebbüslerinin boşa çıkartılmış oluşunu saymalıyız. Sendika üst bürokrasisinin bu kesiminin renksiz, cılız, resmi bir bayram havasında ve göstermelik bir 1 Mayıs hevesleri kursaklarında kalmıştır. Nice yıldır süren bir mücadeleyle 1 Mayıs’ı zoraki kabul etmek zorunda kalan bu sermaye uşaklarının, hükümetten aldıkları destekle 1 Mayıs’ı davul zurna eşliğinde göbek atılacak, mehter takımlarının geçit töreni yapacağı, Türk bayraklarının dalgalanacağı bir güne çevirme isteklerine prim verilmesi düşünülemezdi bile. Nitekim ideolojisiz bir 1 Mayıs söylemiyle İstanbul’da birleşik bir kutlamayı baltalamaya girişen, sosyalist gruplara ve Kürt halkına düşmanlık empoze eden, kapitalizme ve hükümete karşı tepkinin dillendirilmesinin önüne geçmeye çalışan “dörtlü çete”nin oyunları ve hesapları, alanları dolduran yüzbinler tarafından bozulmuştur. Hükümetin gayrı resmi ortağı gibi davranan Hak-İş ve Memur-Sen’in Ankara Tandoğan Meydanına kaçarak gerçekleştirdikleri sözümona 1 Mayıs kutlaması sendikal mücadele tarihine ibretlik bir kara leke olarak geçmiştir. 1 Mayıs gibi, birlik, dayanışma ve mücadele günü olarak kodlanan tarihi bir günde kürsüden hükümet adına Çalışma Bakanına söz verilmesi, “Anadolu Kaplanlarına” selam gönderilmesi, bu rezilliğin çarpıcı bir dışavurumudur.

IMG_3062.jpg

Hükümetin politikalarına laf edilmesin, Kürt sorunu gündeme taşınmasın diyerek Bursa’ya kaçan Türk-İş genel merkezinin tavrı da bundan aşağı kalmamıştır. Ortak kutlamaya katılmayıp Kamu-Sen’le birlikte İzmir’de merkezi kutlama yapacağını açıklayan Türk-İş genel merkezi, oradaki şubelerinin DİSK ve KESK’le ortak kutlamadan yana tutum takınmasıyla ağzının payını bizzat kendi tabanından almış, bunun üzerine de yer değişikliğine giderek Bursa’yı merkez olarak seçmiştir. Bu noktada seçilen yerin Bursa olmasının özel bir anlamı olduğunu da belirtmek gerekiyor. Türk-Metal’in gangster sendikacılığını koruma kaygısıyla hareket eden Türk-İş üst bürokrasisi, Bursa’da gövde gösterisi yapma düşüncesiyle Türk-Metal’deki erime eğilimini tersine çevirme derdine düşmüştür. Bilmektedir ki bu eğilimin güçlenmesi işçi sınıfı hareketine büyük bir ivme kazandırma potansiyeli taşımaktadır. Türk-İş genel merkezine karşı muhalefet bayrağı açan Sendikal Güç Birliği Platformunun, Taksim’deki kutlamalara katılarak bu oyunu bozmada aktif bir rol üstlenmesi önemlidir. Bu mücadeleyi oraya buraya sapmadan, bir başka burjuva partinin dümen suyuna sokmadan, bağımsız sınıf çizgisi temelinde ilerleterek büyütmek bugün çok büyük bir önem taşımaktadır.
Son olarak şunu da belirtelim ki, bu toprakların proleter devrimcileri olarak ne mutlu bizlere ki, kapitalist dünyanın en kitlesel ve politik içerik ve anlamına en yakın 1 Mayıs kutlamaları bu topraklarda yapılmaktadır. Gerçekten de, özel bir durum oluşturan Küba bir tarafa bırakılırsa, İstanbul’daki kutlamalar dünyanın en büyük 1 Mayıs kutlaması olmuştur. Yalnızca katılım sayısı açısından değil, meydanlara rengini veren kızıl flamalarıyla, devrim ve sosyalizm sloganlarıyla, yüzbinlerin oluşturduğu muazzam koronun dilinden dökülen muhteşem 1 Mayıs marşıyla, örgütlülüğün verdiği coşku ve disiplinle geleceğe yürüyen genç işçi alaylarıyla bu topraklarda 1 Mayıs farklı bir renge bürünmektedir. On yıllardır katlanılan nice acıya, baskıya, zulüm ve zorbalığa rağmen, militan bir mücadeleyle var edilen, yitirdiğimiz canlarla doğan ve büyüyen 1 Mayıs geleneği zayıflamak şöyle dursun, gücünü korumakta ve her yıl daha da arttırmaktadır. Selam olsun işçi sınıfının mücadeleci geleneğini yaratanlara, bugünlere taşıyanlara ve onu yaşatıp büyütenlere!

2 Mayıs 2012
1 Mayıs
Share

Source URL:https://en.marksist.net/node/3000